Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) Konut satış verilerini paylaştı. TUİK’in 2023 Ocak – Kasım ayını kapsayan 11 aylık verilere bakıldığında Trabzon’da konut satışının 8 bin 815’de kaldığı görüldü.
Son 11 yıllık TUİK verileri incelendiğinde ise Trabzon’da konut satışlarının en düşük seviyede olduğu görüldü.
2013’den itibaren TUİK verilerinin Ocak – Kasım ayını kapsayan 11 aylık dönem incelendiğinde Trabzon’da,
‘2013 – 9 bin 552’, ‘2014 – 10 bin 077’, ‘2015 – 11 bin 170’, ‘2016 – 11bin 907’, ‘2017 – 11 bin 101’, ‘2018 – 11 bin 512’, ‘2019 – 9 bin 505’, ‘2020 – 11 bin 023’, ‘2021 – 9 bin 894’, ‘2022 – 10 bin 373’ ve ‘2023 – 8 bin 815’ de kaldığı görüldü.
PANDEMİ ÖNCESİ VE ŞİMDİ
Ortaya çıkan verileri değerlendiren Trabzon İnşaatçılar ve Emlakçılar Odası Başkanı Ayhan Taflan, dikkat çeken ifadeler kullandı.
Trabzon’da bu yıl konut satışındaki düşüşün enflasyonun yüksek oluşu, vatandaşın da alım gücünün düşük olmasından kaynaklandığını ifade eden Taflan, hem kamu bankalarının hem de özel bankaların kredi politikalarını eleştirdi.
Özel bankalarda kredi faiz oranlarında astronomik yükseliş olduğuna dikkat çeken Taflan, “Vatandaşların konut alması mümkün değil. Çünkü biz pandemi öncesine baktığımızda bay - bayan çalışan 2 asgari ücretli olan kişi Trabzon 500 bin, ikinci el 300 bin lira olduğu piyasada 100 – 150 bin kredi kullanıp konut alabilirlerdi. Şimdiki asgari ücrete baktığımızda ikinci el 2,5 milyondan başlıyor. Asgari ücretle çalışanların alması zaten mümkün değil.
EV ALMA DERDİNDEN ZİYADE KİRASINI ÖDEME DERDİNE DÜŞTÜ
Bankaların ‘en sağlam müşteri’ diye adlandırdıkları memurların dahi konut alma şansı yok. 2 Milyon kredi kullansa her ay ödeyeceği para yaklaşık 70 bin 80 bin TL arasında. İki kamu görevlisinin maaşını bir araya getirdiğimizde bu krediyi ödeme şansı yok. Zaten bankalar vermiyor. Verse dahi vatandaşın krediden yararlanma şansı yok. Emeklileri zaten hesaba katmıyor. Vatandaş ev alma derdinden ziyade kirasını ödeme derdine düştü” dedi.
AKRABA ARASI DEVİR DE TUİK VERİLERİNDE
TUİK verilerine yansıyan satışlarda akraba arasında devirler de olduğunu ifade eden Taflan, “Burada Tapu Sicil Müdürlüğünde yapılan satışlarda verilen verilere baktığımızda hepsi taraflar arasında alıcı – satıcı satışı değildir. Baba çocuklarına, evlatlarına tapu veriyor. Bunlar TUİK verilerine satış olarak girdiği için satış statüsünde görünüyor. Sahada hiçbir olumlu gelişme yok. Bu şartlarda vatandaşın kredi kullanması mümkün değil” diye konuştu.
MALİYETLER DÜŞMEDİĞİ SÜRECE, FİYATLAR DA DÜŞMEZ
İnşaat maliyetlerinin düşmediği sürece fiyatların düşmesinin mümkün olmadığına dikkat çeken Taflan, “İnşaat maliyetleri düşmediği sürece kesinlikle bu fiyatların geri gelmesi mümkün değil.
Çok farlı fiyatlarla karşılaşılıyor. Bunlar döviz girdileri olduğu için maliyetler yerinde durmuyor. Arsa payları yüksek. İnşaat maliyetleri, vergiler yüksek. Bu şekilde 4 yıldan beri inşaat yapılmıyor. Piyasa kilitlenmiş bekliyor.
3 LİRAYA MAL EDİLEN MALI, 2 LİRAYA KİMSE SATMAZ!
Eğer bu süreç böyle devam ederse 2024’ün 6 ayına kadar olumlu gelişme olmayacağı kanaatindeyim. Kesinlikle fiyatların düşmesi söz konusu değil. Düşen fiyatlar, balon fiyatların normal hale gelmesi. Normal haline baktığımızda 3 – 4 milyon arasında. Bu normal olan fiyat kesimine baktığımızda vatandaş nasıl konut edinecek. 2024’ünde konut daire fiyatlarının düşecek beklentisi olmasın Maliyetler düşmediği sürece, 3 liraya mal edilen malı 2 liraya kimse satmaz” ifadelerini kullandı.
PARAYI MEVDUAT FAİZİNE YATIRIYORLAR
Kimi vatandaşların da parasını ev almak yerine, mevduat faizine yatırdığına dikkat çeken Taflan, “Mevduat faizleri yüksek oluşu. Vatandaşın elinde 1 milyon – 2 milyon TL para var. Konut alamadığı gibi mevduat faizine geliyor. En azından sıcak para olsun diye suni teneffüs havasıyla kendisini idame ettiriyor. Şunu da düşünmek lazım. Vatandaş parasını bankada tuttuğu sürece tamam sıcak parayı elde eder. Belki hayatını bir müddet idame ettirir ama. 2024’de bugün ki fiyatlar yerinde kalmayacağı gibi konut fiyatları da yukarı çıkacak.
Konut fiyatları düşecek algısı var. Kesinlikle itibar edilmemeli. Eğer 2024’de program yapıyorsa 2024 fiyatıyla bugün ki fiyatlar aynı olmayacak. Bankadan kazandığı mevduat faizinden daha fazla paraya konut almış olacak” dedi.