Türkiye’nin sosyal güvenlik sistemi, sigorta giriş tarihine göre üç ayrı dönemde değerlendiriliyor. Her dönem, prim gün sayısı ve emeklilik yaşı açısından farklı avantajlar ya da sınırlamalar getiriyor.
8 Eylül 1999 öncesi en avantajlı dönem
Bu tarihten önce sigortalı olanlar, emeklilikte en avantajlı grubu oluşturuyor. 18 yaşından önce çalışmaya başlayanların süreleri hem prim gününe hem de emeklilik yaşına ekleniyor. Kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi 18 yaş tamamlandıktan sonra hesaplanıyor. Bu sayede erken sigorta başlangıcı, hem prim gününü doldurmada hem de daha erken yaşta emeklilikte önemli bir avantaj sağlıyor.
1999-2008 arası sigortalılara kısmi avantaj
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar için 18 yaş öncesi çalışma süreleri yalnızca prim gününe ekleniyor. Emeklilik yaşı ise 18 yaş sonrası sigorta başlangıcına göre belirleniyor. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı değişmiyor. Bu grup için erken başlangıç, prim gününü tamamlama süresini kısaltsa da yaş hesabında esneklik sunmuyor.
2008 sonrası prim odaklı sistem
30 Nisan 2008’den sonra sigortalı olanlar için 18 yaş öncesi çalışma süreleri emeklilik hesabına dahil edilmiyor. Bu sistemde yaş şartı, prim gününü tamamlama tarihine göre belirleniyor. Prim gününü erken tamamlayanlar, yaş sınırına takılmadan daha erken emekli olabiliyor. Ancak 2035’ten sonra prim gününü tamamlayanlar için emeklilik yaşı her yıl bir yaş artacak.
Prim gün sayısı ve yaş şartları
SSK’lılar için 7200, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na tabi olanlar için 9000 prim günü gerekiyor. 31 Aralık 2035’e kadar prim gününü dolduran kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabilecek. 2035 sonrası ise kademeli yaş artışı devreye girecek.
Uzmanlar, özellikle 2008 sonrası sigortalıların uzun vadeli plan yapmasının şart olduğunu vurguluyor. Emeklilik planlamasında, sigorta başlangıç tarihine göre belirlenen şartların yakından takip edilmesi önem taşıyor.