Başkan Çelebi, Sarp Sınır Kapısının verimliliğinin artırılması konusunda hazırlayacakları raporun TOBB ve Bakanlıkla paylaşılacağını belirterek “İlk etapta deniz dolgusuyla Sarp’ın fiziki alanı genişletilmeli, peronlardaki personel sayısı mutlaka artırılmalıdır. İnsanların pasaport kontrolü için havasız ve sıkışık ortamda beklediği şartlar iyileştirilmelidir. Kontrol noktası sayısı artırılarak geçişler hızlandırılmalıdır. Her peronda ilgili her kurumun görevlisi olmalı ve işlemlerdeki zaman kaybı ortadan kaldırılmalıdır. Gürcistan tarafından alışveriş için gelen insanların oluşturduğu yoğunluk nedeniyle bekleme süreleri zaman zaman 2 saate kadar çıkan ihracatçılar ve iş insanları için de kolay geçiş imkânı sağlanmalıdır” dedi. Çelebi, Batum - Hopa - Trabzon arasında deniz ulaşımı kurulmasının da kapıdaki yoğunluğu azaltacağına işaret etti.
TTSO Başkanı ve GTİ Sarp Gümrük Kapısı Danışma Kurulu Üyesi Erkut Çelebi, bölge ve Türkiye ihracatı için büyük önem taşıyan Sarp Sınır Kapısında incelemelerde bulunarak yetkililerle görüştü. Kaçkar Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürü Ersin Başaran, Sarp Gümrük Müdürü Şenol Alkan ve Gümrük ve Turizm İşletmeleri (GTİ) Sarp Müdürü İbrahim Tomul ile bir araya gelen TTSO Başkanı Erkut Çelebi, üyelerden gelen sorunları aktardı ve çözüm önerileri konusunda yetkililerle istişarede bulundu.
Rapor hazırlanacak
Başkan Çelebi, yetkililerle yaptığı görüşmelerde ortaya çıkan sorunları ve alternatifli çözüm önerilerini rapor olarak hazırlayarak TOBB ve Bakanlığa göndereceklerini belirterek, “Yazın küçük araçların da turizm amaçlı yoğun giriş - çıkışlarına TIR trafiği ve yaya trafiği eklenince ortaya muazzam bir yoğunluk çıkıyor. Geçişlerin hızlandırılması için yapılması gerekenler konusunda istişarelerde bulunduk. Dağ ve deniz arasında sıkışmış 46 dönümlük bir alanda hizmet vermeye çalışan Sarp Sınır Kapısı, TTSO’nun da ortağı olduğu TOBB iştiraki olan Gümrük ve Turizm İşletmeleri AŞ (GTİ) tarafından modernize edilmiş ve işletilmektedir. Şimdi ortaya çıkan yeni duruma göre fiziki şartlarda iyileştirme yapmak, özellikle küçük araçların geçişleri için yeni alternatif oluşturmamız gerekiyor. Deniz dolgusu en iyi seçenek gibi görünüyor” diye konuştu.
Çelebi, yaya geçişi yoğunluğunun yıllık 5 milyonu geçtiği Sarp’ta insanların pasaport kontrolü için beklediği alanların fiziki şartlarının da iyileştirilmesi gerektiğini ifade ederek, “İnsanlar havasız, sıkışık koridorlarda, sağlıksız ortamlarda uzun süre bekliyorlar. Bu görüntüyü ortadan kaldırmak için pasaport kontrolü yapılan banko sayısı artırılmalı, özellikle yoğunluk olan saatlerde her bankoda görevli bulunması sağlanmalıdır” şeklinde konuştu.
Başkan Çelebi, Gürcistan’dan Türkiye’ye alışveriş için gelenlerin de dönüşte büyük yoğunluğa neden olduğuna dikkat çekerek, “Gürcistan vatandaşları günlük alışverişleri için bile Türkiye’ye geliyor. Zeytinyağı, tuvalet kâğıdı, deterjan gibi ihtiyaçlarını buradan alıyor ve geri dönüyor. Gürcistan’a iş için giden ihracatçılarımız, iş insanlarımız için bu yoğunluğa girmeden kolay geçiş olanağı sağlanmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.
TTSO Başkanı Erkut Çelebi, Batum - Hopa - Trabzon deniz yolu bağlantısının kurulmasının da kapıdaki yoğunluğu azaltacağına inandığını belirterek “Gerek hızlı deniz ulaşımı imkanları gerekse tırların da alınabileceği bir gemi seferinin kapıdaki yoğunluğu azaltacağını tahmin ediyoruz. Yaz döneminde bu seferleri yapılabilir. Gürcistan denizcilik makamlarıyla yaptığımız görüşmede bu seferlere onların da sıcak baktığını gördük” diye konuştu.
"Yapılan tüm çalışmalara Gürcistan’ın dae destek vermesi gerekiyor"
Çelebi, yapılan tüm çalışmaları Gürcistan tarafının da desteklemesi gerektiğini ifade ederek şunları söyledi:
“Burada 10 tane peron yapsak, akışı sağlasak bile Gürcistan tarafının aynı şekilde çalışmaması yine aksamalara neden olacaktır. Onun için tüm çalışmaların sınırın her iki tarafı için koordinasyon içinde yapılması gerekmektedir. Ancak şu andaki durumda Gürcistan tarafında daha fazla peronun hizmet verdiği ve işlemlerin daha hızlı halledildiği görülmektedir.”
Başkan Çelebi, bir diğer önemli sorunun da birçok bakanlığa bağlı personelin bulunduğu Sarp Sınır Kapısında personel yetersizliği olduğunu belirterek “Bize iletilen önemli sorunlardan birisi de özellikle pasaport kontrollerinde tüm bankoların personel azlığı nedeniyle çalışamıyor olması. Ayrıca birçok kurum Sarp’ta çeşitli işlemlerden sorumlu olarak hizmet veriyor ancak hizmet noktaları farklı yerlerde olduğu için işlemlerin tamamlanmasında zaman kaybı yaşanıyor. Bu konuda isteğimiz, tüm peronlarda gerek emniyet, gerek gümrük gerekse saymanlık gibi ilgili tüm kurumların görevlilerinin olması ve işlemlerin hızlı şekilde tamamlanmasıdır. Aslında 3 bakanlığın sorumluluk sahasında bulunan bu hizmetlerin tek bir bakanlıkta toplanması önemli şekilde işlemleri hızlandıracaktır” dedi. Çelebi, kurumların sistemlerinde yaşanan arızaların da önemli oranda gecikmelere yol açtığını vurguladı.
Çelebi, kendilerine iletilen önemli bir eksikliğin de TIR’ların evraklarını tamamlamadan gümrüklü alana girmesi olduğunu ifade ederek, “Bu konuda bölgedeki ticaret ve sanayi odalarımızla bir çalışma yapacağız. Her kurumun Sarp’taki hizmetin iyileştirilmesi için üzerine düşeni yapması gerekiyor” diye konuştu.
Öte yandan Sarp Sınır Kapısı’ndan 2022 yılında 2 milyon 519 bin 913 yolcu Türkiye’ye giriş yaparken, 2 milyon 560 bin 815 yolcu da yurt dışına çıktı. Toplam yolcu trafiği 2022 yılında 5 milyon 80 bin 728 olarak gerçekleşti.
Sarp’tan ayrıca 2022 yılında 329 bin 271 giriş, 396 bin 225 çıkış olmak üzere toplam 725 bin 496 araç geçişi oldu. Bu araçların 368 bin 520’sini ticaret amaçlı giriş çıkış yapan TIR, kamyon ve tankerler oluşturdu. 2023 yılının ilk 6 aylık verilerine göre ise bu rakamların çok üstünde bir yolcu ve araç trafiği yaşanacağı vurgulandı.
