Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Cemil Pehlevan, Karadeniz’de tarımsal üretimi tehdit eden kahverengi kokarca istilasının artık bölgesel bir sorun olmaktan çıktığını belirterek, “Bu zararlı yalnızca Tarım Bakanlığı’nın imkânlarıyla kontrol altına alınamaz. Afet kapsamına alınarak tüm kurumların koordineli biçimde mücadele etmesi gerekiyor” dedi.
Kahverengi kokarcanın Türkiye’nin dört bir yanında hızla yayıldığını belirten Pehlevan, tehlikenin boyutuna dikkat çekerek şöyle konuştu:
“Bu artık sade Trabzon’un değil, bölgedeki tüm ülkelerin sorunu. Gürcistan bu konuda Avrupa Birliği ve Çin’den destek alıyor. Çünkü Avrupa, ‘Eğer burada olursa bana da gelecek’ diyor. Bizde ise Tarım İl Müdürlükleri kendi kısıtlı imkânlarıyla çok yoğun mücadele etmeye çalışıyor. Büyük bir emek veriyorlar ama riskin büyüklüğü karşısında bu yeterli değil. Bu sadece Tarım Bakanlığı’nın çözebileceği bir sorun değil.”
Pehlevan, zararlının biyolojik özelliklerinin mücadeleyi zorlaştırdığını da vurguladı:
“Dişi bir kokarca yaklaşık 400 yumurta bırakıyor ama bunu tek seferde değil, bir ay boyunca 20’şer gruplar hâlinde yapıyor. Bu nedenle popülasyon farklı zamanlarda ortaya çıkıyor ve kimyasal mücadele tam sonuç vermiyor. Ayrıca bu böcek 300’den fazla bitkide yaşamını sürdürebiliyor. Soğuğa da sıcağa da dayanıklı. Polifag dediğimiz çok yönlü bir zararlı tür”
“Gıda Güvenliği Tehlikede”
Pehlevan, kahverengi kokarcanın yayılma hızına dikkat çekerek, ülke genelinde zincirleme bir etki riski olduğunu söyledi:
“Şu anda Çanakkale’ye kadar ulaştı, doğuda Malatya’ya indi. Bu hızla devam ederse Antalya ve Mersin’den çemberi kapatacak. O zaman gıda güvenliğimiz tehdit altına girer. Fındıkta olduğu gibi verim düşer, kalite düşer, gıda fiyatları yükselir. Bu zararlı sadece fındığı değil, temel gıdamızı da vurur.”
“Afet Kapsamına Alınmalı”
Sorunun büyüklüğünün ulusal düzeyde ele alınması gerektiğini belirten Pehlevan, bu doğrultuda girişimlerde bulunduklarını açıkladı:
“Ben Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı olarak İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne dilekçe verdim. Dedim ki bu artık bir epidemi değil, afet niteliğinde bir durum. Çünkü sadece Türkiye değil, civar ülkeler de risk altında. AFAD kapsamında, hatta İl Afet Planı (İRAP) içinde yer almalı. Tarım Bakanlığı’nın koordinasyonunda Çevre, Orman, Sağlık bakanlıkları ve yerel yönetimlerle birlikte bütüncül bir mücadele gerekiyor.”
Pehlevan, konunun afet kapsamına alınmasıyla birlikte bilim insanlarının da sürece daha etkin katılabileceğini belirtti:
“Bu kapsamda bilim kurulları kurulmalı. Biz KTÜ Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. İsmail Demir hocayla birlikte çalışıyoruz. TÜBİTAK destekli bir proje yürütüyor. Kimyasal değil, biyolojik mücadele yöntemleri üzerinde çalışıyor. Böyle bilim insanlarının desteklenmesi gerekiyor.”
“Var Gücümüzle Saldırmalıyız”
Cemil Pehlevan, mücadelede gecikmenin ciddi sonuçlar doğuracağı uyarısında bulundu:
“Bir böceği bu sene görmezden gelirseniz, ertesi sene o bir böcek 400 yumurta bırakır, üçüncü yıl yüz binleri bulur. Dördüncü yıl saymakla bitmez. Yani geometrik artışla büyüyor. Bu nedenle bütün kurumlar, yerel yönetimler, üniversiteler elini taşın altına koymalı. Bizim elimizi değil, kolumuzu, hatta kafamızı taşın altına koymamız lazım.”
Pehlevan, kahverengi kokarcanın Türkiye’de artık yalnızca tarımsal bir sorun değil, ulusal bir gıda güvenliği meselesi hâline geldiğini vurgulayarak sözlerini şu ifadelerle tamamladı:
“Bu böcek dünyada ‘baş belası böcek’ olarak tanınıyor. Bizim de bu gerçeği kabul edip var gücümüzle saldırmamız gerekiyor. Herkes elinden geleni yapmalı. Ancak o zaman bu felaketin önüne geçebiliriz.”