2011 yılında özgürlük talepleriyle başlayan halk hareketlerini bastırmaya çalışan Beşşar Esed rejimi, yıllardır süren iç savaşın ardından başkentteki kontrolünü yitirdi. Rejim karşıtı silahlı gruplar, Şam’ın merkezine girerek rejimi büyük ölçüde etkisiz hale getirdi.
Başkentte Kritik Noktalar Ele Geçirildi
Muhalif grupların Şam’ın güney banliyölerine ilerlemesiyle rejim güçleri, Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanı gibi stratejik noktalardan çekildi. Göstericiler başkentin çeşitli mahallelerinde ayaklanarak kontrolü ele geçirdi. Rejimle özdeşleşen ve işkenceleriyle tanınan Sednaya Hapishanesi’ndeki tutuklular da serbest bırakıldı.
Beşşar Esed’in Akıbeti Belirsiz
Rejimin başkentteki kontrolünü kaybetmesiyle birlikte Beşşar Esed’in nerede olduğu büyük bir merak konusu oldu. Şam’dan Lazkiye’ye yapılan bir uçuş, sosyal medyada dikkat çekti. Uçuş takip sitelerine göre, Şam’dan kalkan bir uçağın Humus’un batısında radardan kaybolduğu ve olağandışı hareketler sergilediği iddia edildi. Bu uçakta Beşşar Esed’in bulunabileceği yönündeki spekülasyonlar, gündemin ana konusu oldu.
Rejim Karşıtı Grupların İlerleyişi
Son günlerde muhalif gruplar, Halep’ten İdlib’e, Hama’dan Humus’a kadar pek çok bölgede kontrolü ele geçirdi. 7 Aralık itibarıyla Suveyda ve Kuneytra dahil ülkenin güneyindeki stratejik bölgeler tamamen rejim karşıtı güçlerin kontrolüne geçti. Şam’da ise kritik noktalar muhaliflerin eline geçti ve rejim kısa sürede başkent üzerindeki tüm hakimiyetini kaybetti.
Eski Başbakan ve Muhalif Liderlerden Mesajlar
Esed rejiminin eski başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, sosyal medyada yayımladığı mesajda, halkın seçeceği bir hükümetle iş birliğine hazır olduklarını ve geçiş sürecini destekleyeceklerini belirtti. Muhalif lider Ahmed eş-Şera (Ebu Muhammed el-Culani) ise kamu kurumlarının devredilene kadar korunması gerektiğini vurgulayarak kamu mallarına zarar verilmemesi çağrısında bulundu.
Baas Rejiminin Sonu
Suriye’de 2011’de başlayan halk ayaklanmaları, rejimin sert müdahaleleriyle iç savaşa dönüşmüştü. Yıllardır devam eden çatışmalar ve uluslararası yaptırımlara rağmen Esed rejimi uzlaşmaya yanaşmamıştı. 27 Kasım’da başlayan yoğun çatışmalar, rejimin Halep, İdlib, Hama ve Humus gibi kilit noktaları kaybetmesiyle sonuçlandı. 8 Aralık sabahı itibarıyla başkent Şam’da kontrol tamamen muhaliflerin eline geçti ve Baas rejimi sona erdi.
