8 Haziran Marmara Denizi Günü kapsamında gerçekleştirilen etkinlikte, bilim insanları ve STK temsilcileri Marmara Denizi'nin mevcut durumu ile kirlilik, iklim değişikliği gibi faktörlerin oluşturduğu tehditleri masaya yatırdı. Toplantıda, denizdeki canlı popülasyonu, oksijen durumu, sıcaklık ve müsilaj gibi birçok konu tartışıldı. Türkiye Deniz Araştırmaları Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Üniversitesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Gönülal da bu etkinlikte önemli açıklamalarda bulundu.
Marmara Denizi’nde Yabancı Türler ve Tehlikeleri
Doç. Dr. Gönülal, konuşmasında Marmara Denizi'nde hızla yayılmakta olan yabancı türlerin tehlikesine dikkat çekti. Gönülal, Kızıldeniz ve Akdeniz'den gelen türlerin, denizdeki sıcaklık artışları sebebiyle Marmara Denizi ve Karadeniz'e doğru hareket ettiğini vurguladı. Zehirli türler olan balon balığı ve aslan balığı konusunda uyarılarda bulunan Gönülal, istilacı türlerin en çok Doğu Akdeniz’i etkilediğini belirtti.
Küresel Isınmanın Etkisi
Gönülal, Akdeniz’de Kuzey Ege’de nispeten daha az, Güney Ege’de ise çok daha fazla yabancı tür bulunduğunu ifade etti. Süveyş Kanalı’ndan gelen balık türlerinin yüzerek Marmara’ya ulaşmasının artık daha kısa sürede gerçekleştiğini belirten Gönülal, bunun en büyük sebebinin küresel ısınma olduğunu söyledi.
Kızıldeniz’in, Akdeniz'e göre çok daha sıcak bir deniz olduğunu belirten Gönülal, sıcaklık farkının azalması ile birlikte bu canlıların eskiden sadece Muğla’ya kadar gelebilirken, şimdi Marmara’ya kadar ulaşabildiğini vurguladı. Gönülal, bu durumu "Marmara’nın Akdenizleşmesi" olarak nitelendirirken, aynı süreçten Karadeniz'in de etkilenmeye başladığını belirtti.
Aslan Balığı ve Balon Balığı Tehlikesi
Doç. Dr. Gönülal, balon balığının Marmara’ya ulaştığını ve aslan balığının ise en son Midilli Adası bölgesinde görüldüğünü ifade etti. Aslan balığının Marmara Denizi’ne girmesinin önündeki tek engelin sıcaklık bariyeri olduğunu belirten Gönülal, sıcaklık artışının devam etmesi durumunda bu bariyerin de ortadan kalkacağını söyledi. Aslan balığının son derece zehirli bir tür olduğunu ve temas edildiğinde panzehiri olmadığını belirten Gönülal, bu türlerin Marmara Denizi’nde ciddi sıkıntılara yol açabileceğini vurguladı.
Gelecek İçin Korkutan Öngörüler
İklim uzmanı olmadığını belirten Gönülal, bilim insanlarının yaptığı modellemelere dayanarak 1970'ten günümüze kadar olan sıcaklık ve tuzluluk verilerini baz alarak önümüzdeki 20 ila 50 yıl içinde sıcaklıkların daha da artacağını öngördüklerini söyledi. Gönülal, küresel ısınmanın sadece Marmara veya Ege Denizi’nin sorunu olmadığını, dünya genelinde sıcaklıkların arttığını ve bu durumun Marmara Denizi’ni de etkileyeceğini belirtti. Kuzey Kutbu’ndaki buzulların erimesiyle deniz seviyesinin yükseldiğini hatırlatan Gönülal, bu durumun Marmara Denizi için de ciddi sonuçlar doğurabileceğini ifade etti.