Türk Lirası’ndan yaşanan değer kaybı ve yüksek enflasyonun yarattığı alım gücü kaybı vatandaşın kartlı harcamalarının ciddi boyutlara taşıdı. Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre Türkiye genelinde banka ve kredi kartlarıyla yapılan işlem tutarı 2024’ün Ocak-Eylül döneminde 10 trilyon 627.3 milyar lira olarak gerçekleşti.
EN FAZLA MARKETTE HARCANDI
Bu tutar 2023 yılının tamamında 7.4 trilyon lira iken, 2022’de de 3.6 trilyon lira seviyesinde gerçekleşmişti. Kartlı harcamalar 2021’de 1.7 trilyon lira olurken 2020’de de ilk kez 1 trilyon lirayı aşmıştı. Yüksek kupürlü banknot basılmaması ve Mehmet Şimşek’in bakanlık koltuğuna oturana kadar ‘yeni ekonomi modeli’ ile faizlerin baskılanması ile kartlı harcamaların toplam harcamalar içerisindeki payı giderek arttı.
Ekonomik kriz ortamında kartlı harcamalar yaklaşık 4 yılda 1 trilyon liradan 10.6 trilyon liraya çıktı. Banka ve kredi kartlarıyla yapılan ödemelerin sektörel dağılımları incelendiğinde, 9 ayda en fazla harcama 1 trilyon 863.2 milyar ile market ve alışveriş merkezleri kategorisinde yapıldı. 2020’nin tamamında 224 milyar, 2021’de 344.4 milyar, 2022’de 693.3 milyar olan bu tutar 2023’te 1.4 trilyon lira seviyesindeydi.
Bu yıl 9 ayda yapılan kartlı harcamalarda ikinci sırada 742.4 milyar lirayla çeşitli gıda kategorisi yer alırken, onu 739.9 milyar liralık tutarla giyim ve aksesuar takip etti. Söz konusu dönemde banka ve kredi kartlarıyla elektrik, elektronik eşya kategorisinde 710.5 milyar, hizmet sektörleri kategorisinde ise 695.4 milyar liralık ödeme yapıldı.